ارزیابی اثر فیتوتوکسین های میکروبی روی دوگونه علف هرز خردل وحشی و بارهنگ آبی

یکی از مهمترین چالش های محصولات کشاورزی، علف های هرز می باشند. بسته به نوع محصول و نوع علف هرز، شیوه های مبارزه متفاوت بوده و به تبع آن در کشور های مختلف اثرات زیان بار اقتصادی متفاوتی را از خود نشان می دهند. در این راستا روش های کنترل بیولوژیک از کارآمدی بالایی برخوردار بوده و مورد توجه ویژه قرار گرفته اند. در این مطالعه که با هدف استفاده از بیوهربیساید های قارچی برای کنترل بیولوژیک علف هرز خردل وحشی انجام گرفت ما موفق به جداسازی 846 سویه قارچی از خاک و گیاهان آلوده دولپه ای مناطق مختلف کشور شدیم. سویه های قارچی خالص شده برای بررسی توانایی تولید فیتوتوکسین های نکروز دهنده گیاهان دولپه ای مورد نظر، در محیط چاپکس داکس بهمراه کازآمینو اسید دردمای 28 درجه بمدت 10 روز انکوبه شدند. از این میان تنها 50 جدایه قارچی مهار 70% یا بیشتر علف هرز خردل وحشی را در مقایسه با کنترل نشان دادند. سپس محلول رویی سویه های منتخب مرحله اول بروش سولفات آمونیوم تغلیظ گردیده و پس از محلول سازی با بافر مناسب بروی علف هرز تست گردید براساس قدرت تاثیر گذاری، زمان مورد نیاز برای تاثیرگذاری، نوع تاثیرگذاری برروی خردل وحشی، نهایتا سویه irlm,lc34 مولد فیتوتوکسین پروتئینی با قابلیت کنترل و تخریب موثر خردل وحشی انتخاب شد که بر پایه صفات مورفولوژیکی و ژنتیکی 18s rdna مورد شناسایی فراتر قرار گرفت. پس از تعیین غلظت پروتئین محلول رویی بروش برادفورد با sds- page آن را مورد ارزیابی قرار داده و باند 25 کیلودالتونی مشاهده شد که در بیشتر مقالات نیز باند پروتئینی 25 کیلودالتونی باعث نکروزدهندگی گیاه می شود. در نهایت فیتوتوکسین پروتئینی تولید شده با استفاده از سیستم fplc تخلیص گردید.نتایج ارزیابی های به عمل آمده نشان دهنده اثرات تخریبی شدید فیتوتوکسین به صورت ایجاد نکروز شدید بود به طوری که در مراحل مختلف رشد منجر به مرگ سلولی گیاه هدف گردید. یکی از ویژگی های بارز این نوع فیتوتوکسین اثر تخریبی انتخابی بر روی علف های هرز دولپه ای و عدم اثر منفی بر روی انواع گیاهان تک لپه ای مثل گندم، جو، برنج می باشد. با توجه به اینکه گیاه خردل وحشی به عنوان یکی از مهمترین علف های هرز در مزارع کشت گندم می باشد لذا استفاده از فیتوتوکسین مذکور می تواند گام موثری در جهت کنترل این نوع علف هرز تلقی گردد. لازم به ذکر است که به علت عدم پایداری طولانی مدت فیتوتوکسین ها در شرایط محیطی خاک، استفاده از آنها هیچ گونه مخاطره جدی زیست محیطی را به دنبال نخواهد داشت